Ustawa o zwolnieniach grupowych Dz.U.2003.90.844 cz. II / II

Zwolnienia grupowe - porozumienie z pracodawcą - cz. II

Przypomnieć należy, iż zagadnienia dotyczące zwolnień potocznie nazywanych "zwolnieniami grupowymi" uregulowane zostały zapisami ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844 ze zm.).

Brak możliwości zawarcia porozumienia

Jeżeli nie jest możliwe zawarcie porozumienia według wcześniej opisanych kryteriów zasady, postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w regulaminie, uwzględniając, w miarę możliwości, propozycje przedstawione w ramach konsultacji przez zakładowe organizacje związkowe.

Na tym etapie zdarzyć się może, że dochodzić będzie do sytuacji, w których pracodawcy uchylać będą się od zawarcia w treści regulaminów ustaleń, jakie przyjęli wspólnie z organizacjami związkowymi na etapie kształtowania treści zapisów porozumienia, nawet w sytuacji, kiedy znalazło to swój wyraz w ustaleniach protokolarnych. W kontekście powyższego wskazać należy, iż skutecznym mechanizmem oddziaływania na stanowisko pracodawcy jest odwoływanie się do procedury sporu zbiorowego pracy.

Brak organizacji związkowej

Jeżeli u danego pracodawcy nie działają organizacje związkowe, zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

Treść porozumienia

Porozumienie winno regulować w szczególności takie kwestie jak liczba zwalnianych pracowników, kryteria doboru, kolejność dokonywania zwolnień, termin dokonywania zwolnień, zasady zwrotu udzielonych pożyczek, obowiązki pracodawcy wobec zwalnianych pracowników.

Obiektywnie rzecz oceniając, nie jest możliwe stworzenie katalogu zagadnień, jakie winny zostać uregulowane zapisami porozumienia, co podyktowane jest złożonością stanów faktycznych. Najistotniejszymi okazują się być zapisy porozumienia, które traktują o kryteriach, w oparciu o które dokonywane jest kwalifikowanie pracowników do zwolnień grupowych. Kryteria powinny mieć charakter obiektywny i sprawiedliwy, powinny korelować z przyczyną dokonywania zwolnień, z sytuacją pracodawcy.

Zwolnienie z naruszeniem przepisów

Pracownicy mają prawo do podnoszenia przed sądem argumentacji wskazującej na dokonanie rozwiązania z nimi stosunku pracy z naruszeniem zasad określonych w porozumieniu.

Należy podkreślić, iż porozumienie ma przymiot źródła prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 Kp z uwagi na fakt, iż znajduje ono swoje umocowanie w ustawie, jak i swoją treścią odnosi się do praw i obowiązków stron stosunku pracy. Skutkiem powyższego jest to, iż uprawnienia, jakie zostają zapisane w treści porozumienia są egzekwowalne przed sądem, zatem otrzymują przymiot roszczeniowości.

Lista imienna

Z punktu widzenia prawnego nie ma przeszkód, aby porozumienie zawierało w swej treści imienny wykaz pracowników, którzy podlegać będą grupowym zwolnieniom, z drugiej jednak strony nie ma podstaw prawnych, w oparciu o które można niejako wymusić na organizacjach związkowych sporządzenie takiej listy.